Yıl 1940. Tüm dünya aynı yüzyıldaki ikinci büyük savaşı yaşamaktadır. Almanlar Avrupa'yı tek başlarına işgal ederken artık doğudaki hedeflere yönelmiştir. Türkiye savaş öncesi ve savaşın devam ettiği yıllarda tam bir tarafsızlık politikası izlerken savaşın iki tarafı da Türkiye'yi yanına çekmeye çalışmaktadır. Almanlar'ın Fransa'yı işgal ettikten sonra doğu'ya yönelmesi ile birlikte Alman tümenleri Balkanlar'da ilerlemeye başlamıştır. 1941'e gelindiğinde Bulgaristan'a girmiş ve Yunanistan'a yönelmiştir. Bu gelişmeler Türkiye'de büyük tedirginlik yaratmış ve tüm ülkede savaş ekonomisi uygulanmaya konulmuştur. Sınırda gezinen Alman tanklarına karşı Türkiye'nin yapabildiği tek şey sınıra çit yapmaktır.
Türkiye'nin tedirginliğini gören Almanya, Türkiye elçisi Von Papen aracılığı ile Hitler'den gelen mektubu İsmet İnönü'ye ulaştırır. Mektupta savaşı Almanlar'ın çıkarmadığı, Balkanlar'daki tümenlerin yanlış anlaşılmaması gerektiği ve Türkiye'ye asla saldırılmayacağı bildirilmiştir(Hitler'in Türkiye'ye saldırarak doğu petrollerine ulaşma isteğinde olduğu bilinmektedir. Hatta bunun için planlar bile hazırlatmıştır. Planın uygulamaya konulmamasının tek sebebi Anadolu'nun coğrafi koşullarının yıldırım savaş tekniklerine uygun olmamasıdır).
Savaşa girmemesine rağmen savaş ekonomisi uygulamasını sürdüren Türkiye 1941 yılında İngiltere'den 4 denizaltı sipraiş etmiştir(Uluç Reis, Oruç Reis, Murat Reis, Burak Reis). İngilizler gemileri teslim alacak askerlerin en geç 25 Haziran'a kadar Mısır'ın Port Said Limanı'nda olmasını istemiştir. Bunun üzerine Milli Savunma Bakanlığı'nca seçilmiş 19 Deniz Subayı, 72 Astsubay, 58 er ile İngiltere'de staj görmek üzere ayrılan 20 Hava Harp Okulu öğrencisi ve bir kısmı sivil olmak üzere toplam 200 kişi Refah Şilebi ile 23 Haziran 1941 günü Port Said'e gitmek üzere Mersin'den hareket etmiştir. Bu olayın birkaç gün öncesinde ise Türk-Alman saldırmazlık antlaşması imzalanır. İngilizler bu duruma çok tepki gösterir. Almanlar güney sınırlarını garanti altına almış ve Rusya'ya saldırmak için aradığı ortamı bulabilmiştir. Tüm bu gelişmelerden sonra 23 Haziran akşamı 40 yaşındaki Refah Şilebi Mersin'den hareket eder. Yola çıktıktan bir süre sonra milliyeti belirsiz bir denizaltı tarafından torpille vurulur. Gemi 22.30'da vurulur ve 4 saatte batar. Gemide bulunan tek filikayla 24 kişi kurtarılır. 168 kişi boğularak ölür. 8 kişi se geminin ambar kapağının üstünde kalır. Yol almaya çalışırlar fakat başaramazlar. 6 asker yüzerek kurtulmaya çalışır ve dalgaların arasında kaybolur. Kalan son 2 iki askeri ise o gün İstanbul'dan İskenderun'a gitmekte olan Doğan Gemisi kurtarır.
O devrin Türk Ordusu adına en büyük kaybı bu olay ile gerçekleşmiştir. Çünkü Mısır'a giden denizciler bakanlık tarafından özel olarak seçilmiştir. Yani Türk Ordusu'nun o dönemki en seçkin grubu bu olayla kaybedilmiştir. Olaydan sonra İngilizler suçu Almanlar ve İtalyanlar'a atarken Almanlar da bunu İngilizler'in yaptığını ileri sürmüştür. Daha sonra Fransızlar'ın bu olayı gerçekleştirdiği ileri sürülür fakat kanıtlanamaz. Tüm işaretler İngilizleri göstermektedir. İngilizler hem denizaltıları vermemek hem de Türkiye'yi savaşa müttefiklerin yanında sokabilmek için mi bunu yapmıştır? Bu hiçbir zaman bilinememiştir.
Refah Faciası sonrasında TBMM soruşturma başlatır. Dönemin Ulaştırma Bakanı Cevdet Kerim İncedayı ile Millî Savunma Bakanı Saffet Arıkan’ın görevlerinden istifa ederler. Yapılan soruşturma sonrasında ikisi de suçsuz bulunur. Refah Faciası Türkiye'nin bu yüzyıldaki Dumlupınar Faciası ile birlikte iki hazin denizaltı faciasından biridir.
Son zamanlarda bulunan bazı İtalyan ve Alman belgeleri ise, Refah’ın İtalyan bandıralı ve ‘Ondina’ adlı denizaltı tarafından batırıldığı iddialarını güçlendirmiştir.
İtalyan Deniz Kuvvetleri tarafından yayımlanan ve II. Dünya Savaşı’na ait bir raporda, Ondina’nın batırdığı geminin yerinin koordinatları verilmektedir. Bu koordinatlar, Refah’ın battığı bölgeye uymaktadır.
Türkiye parasını ödeyip sipariş ettiği denizaltıları hiçbir zaman alamamıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder