Mete Han

Türk tarihinde hep tartışılagelen bir konu olmuştur kardeş katli. Özellikle de Osmanlı İmparatorluğu'nun en çok eleştirilen yönlerinden biridir. Kimisi devletin bekaası için bunun gerekli olduğunu savunurken, bir diğer kesim de barbarlık, çocuk yaştaki insanların katli olarak bakar olaya.

Lakin bu durum sadece Osmanlı'da değil tarihteki ilk Türk devleti olan Hunlar'da bile görülmüştür. Bu yazıya konu olan Mete Han aslında bizim tarihimizdeki ilk Şehzade Mustafa vakasıdır.


Bilindiği üzere Mete Han'ın babası Teoman bilinen ilk Türk hükümdarıdır. Kurduğu devlet Hunlar da ilk Türk devlet teşkilatlanmasıdır. Zamanla gelişen ve büyüyen bu devleti durduramayan Çinliler yine her zamanki oyunlarını oynamaya başlamış ve kaleyi içten fethetmeye çalışmıştır. (Çin sarayından kız almak bunun en bilinen örneğidir. Bilge Kağan gelecek nesillerin bu oyuna gelmemeleri için meşhur Göktürk Kitabeleri'ni yazdırmıştır. Adam derdini sözle anlatamamış taşlara kazıtmıştır.) Teoman'ın buna engel olmaması sebebiyle de Mete Han devleti ele geçirme planları yapmaya başlamıştır. Teoman ise Mete'nin değil çok sevdiği karısından olan çocuğunun tahta geçmesini ister. Mete Han'ı kumpasa getirmeye çalışır ama başaramaz.

Mete Han'ın tek amacı babasını yok etmek ve devletin başına geçmektir. Bunun için bir plan kurar ve bu planın uygulanması için askerlerini eğitmeye başlar. İlk olarak Mete Han babasıyla bir ava çıkar. Avda emrindeki askerlere ilk direktifini verir ve oklarını kendi atına atmalarını söyler.( Mete Han'ın askerleri o, okunu nereye çevirirse oklarını o yöne çevirirlermiş+ at-avrat-silah kolay değil adamın atına ok atmak!) Bazı askerler tereddütsüz oklarını fırtlatır bazıları ise yapamaz. Yapmayanlar öldürülür. İkinci defa ava çıktıklarında Mete Han, askerlerine oklarını çok sevdiği bir cariyesini işaret ederek o yöne fırlatmalarını ister. Yine bazıları fırlatır bazıları fırlatamaz. Oklarını yaydan çıkaramayanlar direkt öldürülür. Sonuncusunda ise planın asıl hedefi olan babasına sıra gelmiştir. Son avda Mete Han askerlerine okları babasına atmalarını ister. Bu defa tereddüt edenin olmadığı söylenir. Sonucunda Teoman binlerce ok darbesiyle öldürülür.

Mete Han'ın bana göre en bilinen tarihsel yönü savaşçılığından çok teşklilatlanma ve örgütlenme yönündeki başarılarıdır. Ordusundaki uygulamalar modern ordularda kullanılan yöntemlerdir. İyi bir savaşçıdır da. Çinliler'in anasını ağlattığı gibi dünya harikası sayılabilecek bir esere sebep olmuştur. Evet Çin Seddi'dir bu eser.